හබල් දුරේක්ෂයේ ජයාරූප වලට ඉතා අනපේක්ෂිත ලෙස හසුවුණු HIPASS J1131–31 ලෙස නම්කර ඇති මෙය ආලෝක වර්ෂ මිලියන 20ක පමණ දුරකින් පිහිටා ඇත්තකි. මෙහි විශාලත්වය ආලෝක වර්ෂ 1,200 ක් පමණ වන බවත් එය ඉතා කුඩා ප්‍රමාණයේ ගැලක්සියක් බවත් පර්යේෂකයින් පවසයි. මෙය මෙතෙක් නිරීක්ෂණය කිරීමට නොහැකිව තිබී ඇත්තේ එහි ඉදිරිපසින් තිබෙන ඉතා වේගයෙන් කරකැවෙන TYC 7215-199-1 නම්…
කාලයක පටන් තාරකා විද්‍යාඥයන් විසින් සිදුකල පරේයේෂණයක තොරතුරු මේ වනවිට නාසා ආයතනය විසින් ඉදිරිපත් කර තිබෙනවා. ඒ අප සිටින සෞරග්‍රහ මණ්ඩලයේ දිස්වන අත්භූත ආලෝකයක් පිළිබඳවයි. එය ඔවුන් නිරීක්ෂණය කර ඇත්තේ ක්ෂිතිජයේ සිට නැගෙන මලානිකව විහිදුනු ආලෝක ධාරාවක් ලෙසයි. පර්යේෂණ වලට අනුව දැක්වෙන්නේ සෞරග්‍රහ මණ්ඩලය මධ්‍යයේ සිට ප්ලුටෝ ග්‍රහයා දක්වා පැතිර ඇති දුහුවිලි වලාවක් ඇතිබවත්, එයින්…
හබල් දුරේක්ෂයේ ඇති පරීක්ෂණ සඳහා වූ අධි තාක්ෂණික කැමරාව (Advanced Camera for Surveys – ACS) සහ ග්‍රහලෝක සඳහා වූ අධි පරාස කැමරාව (Wide Field Planetary Camera 2 – WFPC2) භාවිතයෙන් ලබාගත් තවත් හරි අපූරු ජායාරූපයක් මේ වන විට නාසා ආයතනය විසින් මුදාහැර තිබෙනවා ඒ NGC6530 ලෙස නම්කර ඇති තාරකා ගොනුවේය (open cluster). එහි ඉතා පැහැදිලිව…
ක්ෂීරපථයට ආලෝක වර්ශ 210,000 දුරින් පිහිටා තිබෙන කුඩා මැගලන් වලාවේ නව තාරකා උපදින තරු පොකුරක් නිරීක්ශනය කිරීමට හබල් දුරදක්නය සමත් වී තිබෙනවා. NGC 346 ලෙස නම් කර ඇති මෙම තරු පොකුර තරුණ නිල් පැහැති තාරකා, වායු සහ ධූලි වලාකුලු වලින් පිරී පවතින ප්‍රදේශයක් වනවා. ගතික ස්වභාවයක් පෙන්නුම් කරන මෙම තරු පොකුරේ නිරන්තරයෙන්ම නව තාරකා උපදින…
අභ්‍යවකාශ දුරේක්ශයක් යන වචනය ඇසුන සැනින් බොහෝමයක් දෙනාගේ මතකයට නිරායාසයෙන්ම නැගෙන්නේ “හබල්” යන නාමයයි. අප්‍රේල් මස 24 වන දිනට අභ්‍යවකාශකර වසර තිස් එකක් සපිරෙන හබල් දුරෙක්ශය කක්ශගත කිරීම සිදුකරනු ලැබුවේ 1990 වර්ශයේ ඩිස්කවරි අභ්‍යවකාශ ශටලය යොදා ගනිමිනුයි. හබල් දුරදක්නයේ උපන්දිනයට සමගාමීව ඒ පිලිබද කරුනු කිහිපයක් ඔබ වෙන ගෙන එන්නයි මේ සූදානම. අභ්‍යවකාශ දුරදක්නයේ ඉතිහාසය හෑන්ස්…
තරු පුවත් 